Клучот за економски развој на земјава е во развојот на приватниот сектор, така што тој ќе биде во состојба да искреира производи и услуги со повисока додадена вредност кои ќе бидат конкурентни на глобалниот пазар. Ваков беше заклучокот на денешната прес-конференција на Сојуз на стопански комори на Македонија. За да се постигне тоа, беше наведено, потребен е поволен деловен амбиент што ќе ја поттикне иновативноста на домашните компании, а воедно ќе го поддржи и внесот на нови технологии.
Потпретседателот на Сојузот, Габриела Кулебанова, истакна дека конкурентноста на македонското стопанство најдобро се огледа преку извозот на македонските производи.
„Концентрацијата на извозот кај многу мал број компании и денес е многу голема. Според податоците од Државниот завод за статистика во Македонија, само 3 500 компании извезуваат, тоа е околу 5 проценти од вкупниот број на активни трговски друштва во земјава. Најголем дел од фирмите кои извезуваат или 2.835 фирми се микро и мали, а само 110 од извозниците се големи компании кои имаат над 250 вработени. Но, иако се малку на број, големите извозни компании создаваат најголем дел или 80 отсто од вкупниот извоз на државата. Ова јасно покажува дека наголем дел од македонските компании, пред сè малите и средни претпријатија, немаат можности за инвестирање во иновации и технологија и се кадровски, финансиски и технички ограничени за да можат да остваруваат извоз“, изјави Кулебанва и додаде дека треба поагресивно да се стимулира воведувањето и примената на нова технологија и да се наградува ангажирањето на домашни иноватори.
Во насока на стимулирање на иновативноста и технолошката конкурентност, како што посочи, постојат низа мерки како даночни ослободувања за модернизација и нови технологии, користење одредени фондови за набавка на нова опрема, како и стимулирање на партнерства со странските инвеститори кои во голема мера може да пренесат знаење и внес на нови технологии кај домашните компании.
Согласно со извештајот за глобална конкурентност на Светскиот економски форум (СЕФ), всушност најконкурентни се токму оние економии кои се извозно ориентирани, најиновативни и технолошки најподготвени. Подобрување на конкурентноста на македонските производи, преку креирање на уникатен производ со додадена вредност, може да создаде врвен производ за избраните извозни пазари, како ефективен начини за зголемување на БДП, велат од ССК.
„Квалитетните и оригинални производи, амбалажа, стандардизација и подготвеноста да се задоволат специфичните барања на купувачите, како и следење на истражувањата и трендовите во одредена индустрија се неколку аспекти за зголемување на побарувачката и извозот. Учеството на извозот во БДП, кое е нешто над 50 проценти, треба да се зголеми, а за тоа е неопходно значително подобрување на капацитетите на одредени сектори. Согасно со анализите, производи и услуги со поголема додадена вредност може да се креираат во сите сектри, почнувајќи од ИКТ, иновативно земјоделство, мали индустриски капацитети, пред сè прехранбени кои ќе креираат уникатен производ со конкурентна цена. Иновативните бизниси се обично со зголемен ризик при нивното формирање, но и со потенцијална можна зголемена добивка. Затоа треба да се овозможи соодветен амбиент каде изворите на финансирање би им биле достапни на овие компании. Во таа насока формирање фондови за одобрување строго наменски кредити со пониски каматни стапки за стимулирање на извозот и на извозно-ориентираните компании ќе биде стимул за приватниот сектор“, изјави Даниела Николовска, член на Сојузот.
Развиените мали и средни компании, како и нивна адекватна поддршка, може да ја зголеми конкурентноска на МСП кои се 99,7 проценти од вкупниот број регистирани компании во земјата. Според последните податоци на ДЗС, за период јануари – ноември 2018, вкупниот извоз е над 5 милијарди евра и бележи пораст од 16.7 отсто во однос на истиот период од претходната година. Најголем тровски партнер е Германија со кој Македонија бележи суфицит во размената. Значајни трговски партнери на земјата се и Бугарија, Србија, Грција, Италија, Романија, Шпанија, Турција и Велика Британија.
